افزایش جمعیت شهرها و تعداد وسایل نقلیه مشکلات بسیاری برای مدیریت شهری ایجاد کرده است. اما شهرهای بزرگ دنیا، برای رفع چالش‌های این حوزه، با درک پتانسیل بالای فناوری اینترنت اشیا (Internet of Things- IoT) در زمینه مدیریت شهری، استفاده از این تکنولوژی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
یکی از بهترین نمونه‌های استفاده از راهکارهای اینترنت اشیا در مدیریت شهری، بارسلونا در اسپانیاست. در سال ۲۰۱۲ مسئولان این شهر شروع به راه‌اندازی سامانه یکپارچه‌ای کردند که شامل حمل و نقل عمومی، پارکینگ هوشمند، روشنایی هوشمند معابر و مدیریت پسماند بود. این نوآوری‌ها که باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان شده، این شهر را به مرکز توجه صنایع تکنولوژیک منطقه تبدیل کرده است.
اسپانیا از جمله کشورهایی است که در سال ۲۰۰۸ با بحران اقتصادی جدی مواجه شد. اما با وجود مشکلات اقتصادی موجود، بارسلونا با استفاده از تکنولوژی روز، خود را به مدل موفقی از شهر هوشمند تبدیل کرد. شهردار بارسلونا در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ پلتفرمی از نوآوری‌های تکنولوژیک را در شهر پیاده‌سازی کرد. او تیمی با عنوان شهر هوشمند بارسلونا تشکیل داد تا فرصت‌های موجود برای بهبود سطح کیفی زندگی شهروندان را شناسایی کنند.
این تیم ۱۲ حوزه از جمله حملونقل عمومی، سیستم آبرسانی، مدیریت منابع و انرژی و مدیریت پسماند شهری را شناسایی و ۲۲ برنامه اجرایی را برای ۸۳ منطقه شهری پیشنهاد کرد.
بارسلونا در حملونقل عمومی، استراتژی چند وجهی را اجرا کرد که شامل شبکه‌ای از ماشین‌های الکتریکی، اتوبوس‌ها و پارکینگ‌های عمومی بود. این سیستم هوشمند به موقعیت‌یابی وسایل نقلیه عمومی، صرفه جویی در سوخت و پاسخگویی بهتر به سوانح، کمک زیادی کرده است.
سیستم هوشمند ایستگاه‌های اتوبوس، با استفاده از این تکنولوژی، پیاده‌سازی شد و استفاده از خدمات حملونقل عمومی را برای شهروندان، به تجربه‌ای خوشایند تبدیل کرد.
همچنین استفاده از راهکار پارکینگ هوشمند به رانندگان این امکان را داد که پارکینگ‌های خالی اطراف خودروی خود را شناسایی و به صورت آنلاین رزرو کنند. تمام این سیستم‌ها در کنار هم شبکه‌ای یکپارچه را تشکیل داده که به مدیریت امور، صرفه‌جویی در منابع و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان کمک شایانی کرده است.
از شهرهای بزرگ دیگری که اهمیت استفاده از اینترنت اشیا در مدیریت حملونقل و ترافیک شهری را به خوبی درک کرده و از آن بهره‌برداری کرده است، ریو پایتخت برزیل است. ریو جزو شهرهای توریستی محسوب می‌شود اما مدیریت این شهر با جمعیتی بالغ بر ۶ میلیون نفر با چالش‌های بسیاری مواجه بوده است. نوع معماری شهر و تعداد زیاد وسایل نقلیه سبب ایجاد ترافیک سنگین در سطح شهر می‌شد و سفرهای درون شهری را تبدیل به سفرهای زمان‌بر می‌کرد.
بررسی‌های انجام‌شده در سال ۲۰۱۳، خسارت ناشی از مشکلات ترافیکی در دو شهر ریو و سائوپائولو را حدودا ۴۳ میلیون دلار در سال برآورد کردند. در چند سال اخیر، مسئولان شهر ریو همواره در تلاش بوده‌اند سیستم حملونقل عمومی این شهر را بهبود بخشند. جالب اینکه در نتیجه اقدامات سال‌های اخیر و بهره‌گیری گسترده از راهکارهای اینترنت اشیا، اکنون شهر ریو به یکی از شهرهای هوشمند جهان تبدیل شده است.
مسئولان شهر ریو برای بهبود مدیریت شهری، یک مرکز کنترل عملیاتی تاسیس کرده‌اند که امکان نظارت بر تمام اتفاقات درون شهر را به صورت آنلاین فراهم می‌کند. در چهار سال گذشته با کمک این مرکز کنترل، تأخیر در رسیدگی به حوادث اورژانسی ۳۰ درصد کاهش یافته است. این مرکز کنترل، با کمک ۵۶۰ دوربین نصب شده در سطح شهر و اطلاعاتی که از سنسورهای هوشمند به دست می‌آورد به صورت ۲۴ ساعته شهر را مانیتور می‌کند.
در این مرکز، حدود ۸۸۰۰ اتوبوس و وسیله نقلیه با سیستم مکان‌یاب جهانی رصد می‌شوند تا در صورت بروز مشکل، اقدامات مناسب صورت گیرد. همچنین، این سیستم امکان پاسخگویی سریع و مناسب به حوادث طبیعی یا تصادفات را برای مدیران شهری فراهم کرده است.
در سال‌های اخیر، در ایران نیز مدیریت کارآمد سیستم حملونقل عمومی، به‌خصوص در کلان‌شهرها، به موضوعی قابل‌توجه تبدیل‌شده است. شهروندان کلان‌شهرها روزانه مدت زمان زیادی را در ترافیک می‌گذرانند که علاوه بر خطرات ناشی از آلودگی هوا، باعث اتلاف وقت آن‌ها نیز می‌شود.
نتایج بررسی‌های میدانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران نشان می‌دهد بیش از ۴۵ درصد مردم تهران روزانه حدود ۲ تا ۳ ساعت از وقت خود را در ترافیک می‌گذرانند و این اتلاف وقت موجب افزایش تقاضا برای دستمزد بیشتر و بالا رفتن هزینه‌های تولید در کشور خواهد شد که نهایتا منجر به کاهش ۱.۱۴ درصدی درآمد شهروندان می‌شود.
سامانه مدیریت هوشمند ناوگان حملونقل یکی از خدمات واحد کسب‌وکار سازمانی ایرانسل است. این سامانه راهکاری جامع و یکپارچه است که برای توسعه خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا در حوزه حملونقل ارائه می‌شود. بهره‌گیری از این سامانه، مدیریت بهینه وسایل نقلیه عمومی و سازمانی را در پی دارد و امکان نظارت بر آن‌ها را تا حد بسیار زیادی تسهیل می‌کند.
پیاده‌سازی این سامانه نیازمند زیرساخت‌های ارتباطی و اینترنتی گسترده است که ایرانسل، برترین اپراتور دیتای کشور، آن را فراهم کرده است.
منبع:
نظرات و پیشنهادات