در دنیای بازی‌های ویدئویی، رشد فناوری همواره زمینه‌ساز تغییراتی شگرف در تجربه کاربران بوده است. از کنسول‌های کلاسیک گرفته تا دستگاه‌های قابل‌حمل و رایانه‌های پیشرفته بازی، هر یک، قدمی مهم در راستای متحول کردن دنیای بازی و سرگرمی به‌حساب می‌آیند و این تکامل سریع و هیجان‌انگیز، تجربه‌های جذاب‌تر و گرافیک‌های خیره‌کننده‌تری را برای کاربرها به همراه داشته است. امروزه با معرفی روندی جدید به نام گیمینگ ابری (Cloud Gaming) یا همان بازی ابری شاهد جهشی بزرگ در فناوری بازی‌ها هستیم. این فناوری آمده است تا شیوه دسترسی، بازی کردن و حتی تفکر ما را درباره بازی‌های ویدئویی تا حد زیادی تغییر دهد. گیمینگ ابری فقط یک گام تدریجی دیگر در مسیر تحول دنیای بازی‌ها نیست، بلکه یک تغییر بنیادین است که تجربه بازی‌هایی با کیفیت بالا را بیش از هر زمان دیگری برای همه افراد امکان‌پذیر می‌کند.
اما گیمینگ ابری دقیقاً چیست و مهم‌تر از آن، چطور کار می‌کند؟ برای رسیدن به جواب، ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
گیمینگ ابری چیست؟
گیمینگ ابری یا همان بازی در فضای ابری، روشی برای بازی کردن است که از سرورهای از راه دور در مراکز داده استفاده می‌کند. برخلاف بازی‌های سنتی که در آن‌ها عملیات پردازش روی کامپیوتر کاربر یا سایر دستگاه‌های گیرنده انجام می‌شود، در گیمینگ ابری پردازش بازی به سرورهای ابری قدرتمند از راه دور واگذار می‌شود. خود بازی روی این سرورها اجرا و خروجی‌های تصویری و صوتی به‌صورت زنده به دستگاه کاربر استریم stream) ) می‌شود.
این فناوری مشابه خدمات پخش ویدئو عمل می‌کند، با این تفاوت که لایه‌ای پیچیده‌تر از تعامل را نیز فراهم می‌کند. به‌عنوان مثال، وقتی بازیکن دکمهای را لمس می‌کند یا دسته بازی (Joystick) را حرکت می‌دهد، آن ورودی به سرور ارسال و بلافاصله بعد از پردازش به‌صورت زنده روی صفحه نمایش کاربر نشان داده می‌شود.
گیمینگ ابری در مقایسه با بازی‌های سنتی
گیمینگ ابری در چند زمینه با بازی‌های سنتی تفاوت دارد:
- نیازهای سخت‌افزاری: در بازی‌های سنتی، دستگاهی که کاربر برای بازی از آن استفاده می‌کند، باید از سخت‌افزارهای پیشرفته برخوردار باشد. در گیمینگ ابری این نیازمندی توسط سرورها تأمین می‌شود؛ بنابراین دستگاه‌هایی با گرافیک ضعیف‌تر نیز می‌توانند بازی‌هایی با کیفیت بالا را اجرا کنند.
- توزیع بازی‌ها: به جای دانلود و نصب بازی‌ها، گیمینگ ابری امکان دسترسی فوری را به بازی‌های موجود بر روی سرورهای از راه دور فراهم می‌کند.
- به‌روزرسانی‌ها: در گیمینگ ابری، توسعه‌دهندگان می‌توانند به‌روزرسانی‌ها را مستقیماً روی سرورها اعمال کنند؛ بنابراین دیگر نیازی به دانلود و نصب فایل‌های به‌روزرسانی توسط کاربران نیست.
- پتانسیل چندپلتفرمی: گیمینگ ابری تجربه‌ای یکپارچه را روی دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌های مختلف برای کاربران فراهم می‌کند.
برای توسعه‌دهندگان، گیمینگ ابری فقط یک روش جدید برای ارائه بازی‌ها نیست؛ بلکه می‌تواند با تغییر در شیوه طراحی و ساخت بازی‌ها، خلق بازی‌های جذاب را بدون محدودیت‌های سخت‌افزاری برای کاربران امکان‌پذیر کند. این فناوری، امکانات جدیدی مانند تجربه بازی‌های چندنفره آنی (real-time)، به‌روزرسانی‌های پویا، بازی‌های موبایلی و ادغام با سایر خدمات مبتنی بر فضای ابری را فراهم خواهد کرد.
گیمینگ ابری چطور کار می‌کند؟
گیمینگ ابری بر پایه شبکه‌های مبتنی بر تکنولوژی ابری پیچیده طراحی شده است و شامل رایانش با عملکرد بالا (high-performance computing)، شبکه‌سازی پیشرفته و تکنولوژی‌های استریم پیشرفته می‌شود. برای درک بهتر بازی ابری، می‌توان آن را به تماشای آنلاین یک فیلم تشبیه کرد؛ هنگام پخش فیلم، داده‌ها از یک سرور از راه دور به صفحه نمایش شما استریم می‌شوند. گیمینگ ابری به‌طور مشابه عمل می‌کند، اما با یک پیچیدگی اضافه‌تر یعنی همان تعامل کاربر؛ به این معنی که هر حرکت یا ورودی از سوی کاربر به سرور ارسال، بلافاصله پردازش و به‌صورت بازخورد بصری به صفحه نمایش کاربر بازگردانده می‌شود.
این تکنولوژی به مراکز داده با سرورهای پرقدرت و تأخیر (latency) بسیار پایین نیاز دارد تا تعاملات کاربر به‌صورت روان و سریع اجرا شود. پردازش‌ها و نمایش داده‌های بصری از راه دور انجام می‌شود و کاربران می‌توانند بدون نیاز به داشتن سخت‌افزارهای تخصصی بازی کنند. اما برای حفظ بازخورد آنی به‌خصوص در بازی‌های سریع و اکشن، دسترسی به اتصال اینترنتی قوی ضروری خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
چگونه رایانش ابری، شیوه های مدیریتی را تغییر می دهد؟
در ادامه به معرفی نیازمندی‌ها و فرایندهای اساسی گیمینگ ابری می‌پردازیم.
۱.پردازش بازی و رندرینگ (rendering)
در قلب گیمینگ ابری، سرورهای پرقدرتی قرار دارند که در مراکز داده (data centers) نگهداری می‌شوند. این سرورها که اغلب به پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیک پیشرفته مجهز هستند، نرم‌افزار اصلی بازی را اجرا می‌کنند. این سرورها وظیفه انجام تمامی پردازش‌های پیچیده را بر عهده دارند، از جمله:
- پردازش منطق بازی (Game logic processing)
- شبیه‌سازی‌های فیزیکی (Physics simulations)
- محاسبات هوش مصنوعی (AI computations)
- رندرینگ گرافیک (Graphics rendering)
این پردازش‌ها امکان اجرای بازی‌ها را با بالاترین تنظیمات و بدون توجه به قابلیت‌های دستگاه کاربران فراهم می‌کنند.
۲.کدگذاری و استریم ویدئو
پس از اینکه فریم بازی رندر شد، بلافاصله در قالب یک جریان ویدئویی کدگذاری می‌شود. این فرآیند باید بسیار سریع و کارآمد باشد تا کمترین میزان تأخیر را ایجاد کند. معمولاً از کدک‌های پیشرفته (Codec) برای فشرده‌سازی جریان ویدئو استفاده می‌شود تا بدون آنکه کیفیت تصویر را به‌طرز قابل‌توجهی تحت‌تأثیر قرار دهد، نیاز به پهنای باند را کاهش دهد.
۳.پردازش ورودی‌ها و ارتباطات شبکه‌ای
زمانی که کاربر با بازی تعامل دارد (مثلاً دکمهای را فشار می‌دهد یا موس را حرکت می‌دهد)، این ورودی‌ها از طریق شبکه به سرور ابری ارسال می‌شوند. سرور، این ورودی‌ها را پردازش و وضعیت بازی را به‌روز می‌کند، سپس فریم ویدئویی جدید را بازمی‌گرداند. این فرآیند باید در کسری از ثانیه انجام شود تا یک تجربه بازی پاسخ‌گو (responsive) و آنی برای افراد فراهم شود.
۴.نیازمندی‌های سمت کاربر
در این تکنولوژی به یک اپلیکیشن کاربر (client application) نیاز است. این اپلیکیشن می‌تواند یک برنامه اختصاصی، مرورگر وب، کنسول، دستگاه موبایل، یا نرم‌افزار نصب شده روی تلویزیون هوشمند یا دستگاه‌های استریم باشد. وظایف اپلیکیشن کاربر شامل موارد زیر است:
- رمزگشایی جریان ویدئوی دریافتی
- نمایش بازی روی صفحه نمایش کاربر
- ثبت ورودی‌های کاربر و ارسال آن‌ها به سرور
- مدیریت اتصال به سرویس گیمینگ ابری
۵.زیرساخت شبکه
برای گیمینگ ابری، یک شبکه قوی با تأخیر کم ضروری است. این زیرساخت معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:
- رایانش لبه (Edge computing): قرار دادن سرورها در نزدیکی کاربران نهایی به‌منظور کاهش تأخیر
- شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) : توزیع داده‌های بازی در سرورهای مختلف برای بهبود دسترسی و عملکرد
- استریم با نرخ بیت تطبیقی (Adaptive bitrate streaming): تنظیم کیفیت ویدئو بر اساس وضعیت شبکه کاربر
گیمینگ ابری چه مزایایی برای کاربران دارد؟
از مزایای گیمینگ ابری برای کاربران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• دسترسی و مقرون‌به‌صرفه بودن
یکی از بزرگ‌ترین مزایای گیمینگ ابری برای کاربران، دسترسی آسان به آن است. گیمینگ سنتی معمولاً به سخت‌افزارهای گران‌قیمت مانند کنسول، کامپیوتر یا دستگاه موبایل نیاز دارد. اما در این مدل جدید، تنها چیزی که کاربران به آن نیاز دارند یک اتصال اینترنت پایدار و یک صفحه‌نمایش (مانند گوشی هوشمند، تبلت، یا تلویزیون هوشمند) است. پردازش تصاویر با کیفیت بالا توسط سرور انجام می‌شود و این امکان را فراهم می‌کند تا حتی دستگاه‌هایی با تکنولوژی پایین‌تر نیز گرافیک بسیار با کیفیتی را نمایش دهند.
- انعطاف‌پذیری برای بازی در هر مکان
یکی از مزایای کلیدی این روش، امکان انجام بازی از تقریباً هر مکانی است؛ بنابراین قابلیت استریم بازی به شما این امکان را می‌دهد تا در هر مکانی بدون نیاز به همراه داشتن کنسول یا کامپیوتر شخصی بازی کنید. این انعطاف‌پذیری برای بسیاری از کاربران جذابیت زیادی دارد و آن‌ها را قادر می‌سازد تا از زمان‌های کوتاه خود بیشترین بهره را ببرند.
- گرافیک و عملکرد با کیفیت بالا
گرافیک با کیفیت بالا، معمولاً نیازمند دستگاه‌های قدرتمند است، اما در بازی‌های استریمی، تمام پردازش داده‌ها توسط سرور انجام می‌شود. در نتیجه، بازیکنان بدون نیاز به سرمایه‌گذاری روی دستگاه‌های گران‌قیمت می‌توانند از گرافیک و تجربه بازی روان بهره‌مند شوند.
- کاهش هزینه‌ها
این مدل از نظر اقتصادی نیز به‌صرفه است. بسیاری از سرویس‌های استریم مبتنی بر اشتراک هستند و بازیکنان با پرداخت ماهانه، به مجموعه بزرگی از بازی‌ها دسترسی دارند. این قابلیت به‌ویژه برای افرادی که می‌خواهند انواع مختلف بازی‌ها را تجربه کنند، در طولانی‌مدت صرفه‌جویی مالی قابل توجهی را به همراه دارد.
- دسترسی سریع به عناوین بازی
بازی‌های سنتی معمولاً با دانلودها، نصب‌ها و به‌روزرسانی‌های طولانی همراه هستند. اما به‌لطف تکنولوژی استریم بازی این مراحل به حداقل می‌رسد؛ زیرا بازی روی سرورهای راه دور ذخیره و به‌روزرسانی می‌شود و بازیکنان می‌توانند بدون تاخیر وارد شده و به‌سرعت شروع به بازی کنند.
گیمینگ ابری چه مزایایی برای توسعه‌دهندگان بازی دارد؟
از مزایای گیمینگ ابری برای توسعه‌دهندگان و سازندگان پلتفرم‌های بازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استقلال از سخت‌افزار
امکان توسعه بازی‌های پیشرفته بدون نگرانی بابت محدودیت‌های سخت‌افزاری کاربران وجود دارد؛ بنابراین گیمینگ ابری، امکان دسترسی به تعداد بیشتری از بازیکنان را برای توسعه‌دهندگان بازی فراهم می‌کند.
- به‌روزرسانی‌های سریع
ارسال فوری پچ‌ها (patch) و محتوای جدید به همه کاربران که باعث بهبود مدیریت و به‌روزرسانی سریع‌تر بازی می‌شود.
- سادگی و یکپارچگی در همه پلتفرم‌ها
توسعه یکسان و عرضه در همه پلتفرم‌ها با هدف ایجاد تجربه‌ای یکنواخت در دستگاه‌های مختلف و تسهیل فرآیند توسعه انجام می‌شود.
- تقویت بازی‌های چندنفره
با بهره‌گیری از قابلیت نزدیکی سرورها و پردازش متمرکز، امکان خلق تجربیات بازی چندنفره به‌صورت پیچیده‌تر و پاسخ‌گوتر وجود دارد.
- بینش‌های مبتنی بر داده
توسعه‌دهندگان می‌توانند از دسترسی به تحلیل‌های لحظه‌ای از رفتار بازیکنان و عملکرد بازی‌ها برای تصمیمات طراحی و استراتژی‌های کسب درآمد استفاده کنند.
- کاهش دزدی دیجیتال
با ذخیره کد و منابع بازی در سرورهای امن، امکان محافظت بهتر از مالکیت فکری توسعه‌دهندگان بازی‌ها فراهم می‌شود.
چالش‌های گیمینگ ابری برای توسعه‌دهندگان بازی چیست؟
گیمینگ ابری علی‌رغم مزایای فراوان، چالش‌هایی دارد که توسعه‌دهندگان بازی باید برای عملیاتی و مقیاس‌پذیر کردن آن، راه‌حل‌های خلاقانه‌ای بسنجند. از چالش‌های گیمینگ ابری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگرانی‌های مربوط به تأخیر: کاهش تأخیر ورودی (input lag) و حفظ پاسخ‌گویی بازی برای ایجاد تجربه‌ای روان در طول بازی
- نیاز به پهنای باند: بهینه‌سازی استریم بازی برای سازگاری با سرعت‌های مختلف اینترنت
- زیرساخت‌های شبکه: توسعه سیستم‌های قدرتمند برای مدیریت ناپایداری‌های احتمالی شبکه و نیازمندی‌های سیستم بازی
- سازگاری طراحی بازی: بازنگری برخی مکانیک‌ها و اصول طراحی بازی برای انطباق با ویژگی‌های منحصربه‌فرد پلتفرم‌های گیمینگ ابری
- وابستگی به پلتفرم: غلبه بر چالش‌های توسعه برای پلتفرم‌های خاص گیمینگ ابری که ممکن است گزینه‌های توزیع را محدود کنند یا به بهینه‌سازی‌های مخصوص برای پلتفرم نیاز داشته باشند.
- حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: پیاده‌سازی تدابیر امنیتی قوی برای حفاظت از داده‌های کاربران و منابع بازی در محیط ابری
- مدیریت هزینه‌ها: ایجاد توازن بین هزینه‌های مربوط به اجرا و مقیاس‌پذیری زیرساخت ابری با درآمد (به‌ویژه برای توسعه‌دهندگان یا استودیوهای کوچک‌تر)
- پذیرش کاربران: پاسخ‌گویی به نگرانی‌های کاربران درباره مالکیت بازی، نیاز به اینترنت و خستگی ناشی از اشتراک و عضویت‌های متعدد
بیشتر بخوانید:
نکات کلیدی در رابطه با امنیت داده در کسب‌وکارهای دیجیتال!
آینده گیمینگ ابری چگونه خواهد بود؟
با گسترش شبکه‌های اینترنت 5G، انتظار می‌رود مشکلات مربوط به تأخیر به‌طور قابل‌توجهی کاهش یابد و گیمینگ ابری به تجربه‌ای سریع‌تر و در دسترس‌تر تبدیل شود. این پیشرفت می‌تواند به توسعه بازی‌های مبتنی بر مکان و واقعیت افزوده (augmented reality) کمک کند.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیز نقش مهمی در بهینه‌سازی استریم بازی خواهند داشت. این فناوری‌ها می‌توانند به بارگذاری پیش‌بینی‌شده محتوا و تنظیمات آنی نسبت به شرایط شبکه کمک کنند و تجربه کاربری را بهبود بخشند. احتمالاً در آینده شاهد یکپارچگی بیشتر در اکوسیستم‌های گیمینگ خواهیم بود، به‌گونه‌ای که بازیکنان بتوانند بدون وقفه و بدون اینکه اختلالی در بازی به‌وجود آید، بین دستگاه‌های مختلف جابه‌جا شوند.
با افزایش توانایی توسعه‌دهندگان بازی در بهره‌گیری از زیرساخت‌های ابری، احتمالاً نسخه‌های جدیدی از بازی‌ها ظهور خواهند کرد که از قدرت پردازشی ابری به‌طور کامل استفاده می‌کنند. این امر می‌تواند منجر به خلق بازی‌هایی با ابعاد گسترده و پیچیدگی و تداوم بی‌سابقه شود. همچنین، ترکیب گیمینگ ابری با فناوری‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می‌تواند نسل جدیدی از تجربیات مسحورکننده (immersive) را ایجاد کند (همه این‌ها بدون نیاز به سخت‌افزار قدرتمند محلی خواهد بود).
بیشتر بخوانید:
شبکه‌های هوشمند ۵G، شتاب‌دهنده تحول دیجیتال در صنایع مختلف
کلام آخر
قطعا گیمینگ ابری یکی از هیجان‌انگیزترین تحولاتی است که کاربران و توسعه‌دهندگان بازی در چند سال اخیر آن را تجربه کرده‌اند. کاربران با گیمینگ ابری می‌توانند بدون نیاز به سخت‌افزارهای گران‌قیمت به بازی‌های باکیفیت دسترسی داشته باشند و از انعطاف‌پذیری بازی در هر مکان و در بستر زیرساخت ابری لذت ببرند. از سوی دیگر، توسعه‌دهندگان نیز می‌توانند بدون نگرانی از محدودیت‌های سخت‌افزاری کاربران، به ایجاد بازی‌های پیچیده‌تر و مقیاس‌پذیر بپردازند.
بنابراین زیرساخت ابری به‌سرعت در حال تبدیل شدن به بخشی جدانشدنی از صنایع مختلف است. این تکنولوژی نه‌تنها به شرکت‌ها در بهینه‌سازی عملکرد و افزایش بهره‌وری کمک می‌کند، بلکه برای ارائه خدمات نوین و مبتنی بر فناوری به کاربران نیز نقشی کلیدی دارد. راهکارهای سازمانی ایرانسل نیز در این راستا خدمات زیرساخت ابری را به کسب‌وکارها و سازمان‌ها ارائه می‌دهد تا آن‌ها بتوانند با استفاده از این فناوری، فرایندهای خود را بهینه کرده و تجربه‌های دیجیتال با کیفیت و مقیاس‌پذیر را برای مشتریان خود فراهم کنند. برای آشنایی بیشتر با این خدمات، می‌توانید کد دستوری ستاره سه مربع (#۳*) را از خطوط ایرانسلی خود شماره‌گیری کنید یا از طریق ایمیل Eb@mtnirancell.ir با کارشناسان ما در در ارتباط باشید.
منبع:
https://www.digitaltrends.com/gaming/what-is-cloud-gaming-explained/
https://www.digitalocean.com/resources/articles/what-is-cloud-gaming
https://www.datacenters.com/news/benefits-of-cloud-based-platforms-for-developers-and-players
نظرات و پیشنهادات