رایانش ابری چه کاربردی در صنعت بهداشت و درمان دارد؟

یکی از مهم‌ترین و پررنگ‌ترین کاربردهای رایانش ابری در حوزه سلامت، پزشکی از راه دور (Telemedicine) است. این تکنولوژی امکان ارائه خدمات پزشکی از راه دور را به‌صورت آنلاین فراهم می‌کند.

پیش از دوران پاندمی کرونا، پزشکی از راه دور روندی رو‌به‌رشد داشت؛ اما با آغاز همه‌گیری و اعمال محدودیت‌های اجتماعی، این فناوری به یک ضرورت حیاتی برای ارائه خدمات درمانی تبدیل شد. بر اساس گزارش The State of Telehealth Before and After the Covid-19 Pandemic ، میزان استفاده از پزشکی از راه دور در ایالات متحده در سه ماه اول همه‌گیری کرونا حدود 766 درصد افزایش پیدا کرد. این موضوع نشان می‌دهد که مراکز درمانی مجبور بودند به‌سرعت زیرساخت‌های خود را به تکنولوژی ابری مجهز کنند.

بیشتر بخوانید:

با ترندهای برتر تحول دیجیتال در حوزه سلامت آشنا شوید!

پساکرونا و نقش تکنولوژی در تغییر شکل کسب‌وکارها

1.پزشکی از راه دور (Telemedicine)

تکنولوژی رایانش ابری نقشی اساسی در رشد چشمگیر پزشکی از راه دور ایفا کرد، زیرا باعث شد پزشکان بتوانند از راه دور به داده‌های بیماران دسترسی پیدا کنند و به آن‌ها اجازه داد تشخیص‌های دقیق‌تر و توصیه‌های درمانی مناسبی را ارائه کنند.

همچنین، قابلیت مقیاس‌پذیری سریع رایانش ابری زیرساخت‌های لازم را برای ارائه‌دهندگان خدمات درمانی فراهم کرد تا توانایی پاسخگویی به افزایش ناگهانی تقاضا برای خدمات آنلاین را در اختیار داشته باشند. این ویژگی مانع از فروپاشی سیستم‌های درمانی شد و امکان ارائه خدمات پایدار را در شرایط بحرانی فراهم کرد.

2.پرونده‌ الکترونیکی سلامت (Electronic Health Records – EHRs)

یکی دیگر از حوزه‌هایی که رایانش ابری تأثیر قابل‌توجهی بر آن داشته است، پرونده‌ الکترونیکی سلامت  (EHRs) است. این پرونده‌ها نسخه دیجیتالی سوابق پزشکی بیماران هستند. اگرچه می‌توان این پرونده‌های الکترونیکی را روی سرورهای داخلی ذخیره کرد، اما سیستم‌های مبتنی بر ابر به متخصصان پزشکی این امکان را می‌دهند که از هر مکانی به اطلاعات بیماران دسترسی داشته باشند و با سایر ارائه‌دهندگان خدمات درمانی در ارتباط باشند.

همچنین، بیماران نیز راحت‌تر می‌توانند با پزشکان خود ارتباط برقرار کنند، وقت ملاقات تنظیم کنند یا درخواست نسخه پزشکی خود را ثبت کنند.

علاوه‌بر این، داده‌های ذخیره‌شده در فضای ابری می‌توانند توسط اپلیکیشن‌های مبتنی بر ابر پردازش و تحلیل شوند تا بینش‌های ارزشمندی را درباره وضعیت بیماران ارائه دهند. پزشکان می‌توانند از این تحلیل‌ها برای تشخیص بهتر بیماری‌ها و ارائه درمان مناسب استفاده کنند. به همین ترتیب، شرکت‌های داروسازی نیز می‌توانند داده‌های خود را از طریق ابزارهای ابری تحلیل کرده و مسیرهای جدیدی را برای تحقیقات پزشکی کشف کنند.

بیشتر بخوانید:

پرونده‌های پزشکی بر بستر ذخیره سازی ابری

3.دوقلوی مجازی (Virtual Twins)

رایانش ابری می‌تواند برنامه‌های پیشرفته‌تری را نیز تقویت کند. یکی از این کاربردها، ایجاد مدل‌های دوقلوی مجازی در حوزه مراقبت‌های بهداشتی و علوم زیستی است. دوقلوهای مجازی مدل‌های دیجیتالی بسیار دقیقی از اندام‌ها، سیستم‌های بدنی یا حتی کل بدن انسان هستند. در این بخش، وظیفه رایانش ابری این است که قدرت محاسباتی موردنیاز را برای پردازش حجم عظیمی از داده‌ها  فراهم و از این طریق دقیق‌ترین مدل‌های دوقلوی مجازی را ایجاد کند.

این تکنولوژی می‌تواند برای شبیه‌سازی واکنش بدن به داروهای جدید، تمرین جراحی‌های پیچیده، توسعه محصولات پزشکی نوآورانه و حتی پیش‌بینی واکنش‌های بیماران به روش‌های درمانی و جراحی‌ها به کار گرفته شود.

مزایای استفاده از رایانش ابری در صنعت بهداشت و درمان

اگر چالش‌های امنیتی و مقرراتی مرتبط با رایانش ابری برطرف شوند، سازمان‌های درمانی می‌توانند از مزایای گسترده‌ای که این تکنولوژی ارائه می‌دهد، بهره‌مند شوند. این پیشرفت‌ها به بهبود کیفیت خدمات درمانی کمک کرده و حتی می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد.

1.پردازش خودکار داده‌ها

ارائه‌دهندگان خدمات درمانی باید حجم زیادی از داده‌های بیماران را جمع‌آوری کنند تا بتوانند تشخیص‌های دقیقی ارائه دهند و درمان‌های مؤثری را اجرا کنند. ورود این داده‌ها به سیستم‌های سنتی فرایندی زمان‌بر و طاقت‌فرساست که می‌تواند وقت ارزشمند پزشکان را که باید صرف مراقبت از بیماران شود، هدر دهد. تکنولوژی ابری با خودکارسازی پردازش داده‌ها، این فرایند را سریع‌تر و کارآمدتر کرده و در زمان ارزشمند پزشکان صرفه‌جویی می‌کند.

2.کاهش ریسک از دست رفتن داده‌ها

ارائه‌دهندگان خدمات ابری معتبر، از پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های امنیتی برای محافظت از پلتفرم‌های خود استفاده می‌کنند. میزان سرمایه‌گذاری که ارائه‌دهندگان خدمات ابری در زیرساخت‌های امنیتی و تخصصی خود انجام می‌دهند، فراتر از توان بسیاری از سازمان‌های درمانی است. برخلاف سیستم‌های داخلی سنتی، در فضای ابری، داده‌ها در مراکز داده متعدد ذخیره می‌شوند. این مسئله باعث می‌شود که در صورت وقوع حادثه، داده‌ها از بین نروند و هیچ نقطه تکی شکست (Single point of failure) یا به عبارت دیگر قسمتی از سیستم که در صورت شکست، کل سیستم را از کار کردن باز می‌دارد وجود نداشته باشد.

3.تسریع فرایند درمان بیماران

رایانش ابری دسترسی سریع و آسان به داده‌ها و تحلیل‌های پزشکی را فراهم می‌کند. این قابلیت به متخصصان حوزه بهداشت و درمان کمک می‌کند تا شرایط بیماران را بهتر درک کنند و تشخیص‌های دقیق‌تری را ارائه دهند. در نتیجه، پزشکان می‌توانند فرایند درمان مناسب را با سرعت بیشتری آغاز کنند که این موضوع تأثیر قابل‌توجهی در نتیجه‌گیری بالینی و کاهش عوارض درمان دارد.

4.پزشکی دقیق (Precision Medicine)

پزشکی دقیق، تصمیمات و درمان‌های پزشکی را بر‌اساس پاسخ‌های منحصربه‌فرد هر بیمار تنظیم می‌کند. با وجود تکنولوژی ابری و سرویس‌هایی مانند دوقلوهای مجازی (Virtual Twins) در پزشکی دقیق، امکان دسترسی سریع به داده‌ها و تحلیل سوابق سلامت بیمار فراهم می‌شود. این موضوع به تصمیم‌گیری آگاهانه درباره بهترین روش درمانی برای هر بیمار کمک کرده و می‌تواند نتایج درمانی مؤثرتری را ارائه دهد.

5.بهبود همکاری میان متخصصان

پلتفرم‌های مبتنی بر ابر، یک منبع اطلاعات یکپارچه را در اختیار متخصصان حوزه سلامت قرار می‌دهند. این سیستم‌ها امکان به‌روزرسانی و پاسخ‌گویی به داده‌ها را به‌صورت آنی و از هر نقطه‌ای فراهم می‌کنند. در نتیجه، همکاری میان پزشکان، پرستاران و سایر متخصصانی که در روند مراقبت از بیمار نقش دارند، تسهیل می‌شود و در نهایت تجربه بهتری برای بیماران رقم خواهد خورد. علاوه‌بر این، متخصصان می‌توانند داده‌های پزشکی را با کارشناسان بین‌المللی به اشتراک بگذارند و از مشاوره آن‌ها در موارد پیچیده استفاده کنند.

چالش‌ها و نگرانی‌ها درباره استفاده از رایانش ابری در حوزه سلامت

با وجود اینکه تکنولوژی رایانش ابری در بسیاری از حوزه‌های مرتبط با سلامت تغییرات مثبتی را ایجاد کرده است، اما همچنان درباره استفاده از این تکنولوژی در صنعت بهداشت و درمان نگرانی‌هایی وجود دارد. این نگرانی‌ها برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان در حوزه سلامت، اهمیت بالایی دارند و باید هنگام پیاده‌سازی زیرساخت‌های ابری مد نظر قرار بگیرند.

1.حریم خصوصی و امنیت اطلاعات (Privacy and Security)

بیماران اطلاعات بسیار حساس و شخصی را درباره سلامت خود در اختیار پزشکان و مراکز درمانی قرار می‌دهند و این موضوع، مسئولیت مهمی را از نظر حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها بر دوش این سازمان‌ها می‌گذارد. بنابراین، هنگام انتقال این داده‌ها به فضای ابری، ارائه‌دهندگان خدمات درمانی باید اطمینان حاصل کنند که تدابیر امنیتی قوی برای محافظت از اطلاعات در برابر دسترسی‌های غیرمجاز و سرقت، اعمال شده است.

برای حل این چالش، سازمان‌هایی که خدمات بهداشتی و درمانی ارائه می‌دهند باید نسبت به اقدامات امنیتی ارائه‌دهندگان خدمات ابری آگاه باشند تا مطمئن شوند که این پلتفرم‌ها سطح امنیت موردنیاز را برای داده‌ها تأمین می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

امنیت سایبری در عصر دیجیتال: محافظت از داده‌ها در دنیای آنلاین

2.تطابق با مقررات و استانداردهای قانونی (Compliance)

سازمان‌های درمانی که به خدمات ابری نیاز دارند، به‌دلیل دسترسی به داده‌های حساس بیماران، ملزم به رعایت مقررات سخت‌گیرانه‌ای هستند. قوانینی مانند قانون قابلیت انتقال و پاسخ‌گویی بیمه سلامت (HIPAA) در ایالات متحده و مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها (GDPR) در اروپا، نحوه ذخیره‌سازی، مدیریت و حفاظت از داده‌های بیماران را برای سازمان‌های درمانی تعیین می‌کنند.

به همین دلیل، این سازمان‌های درمانی موظف‌اند اطمینان حاصل کنند که سیستم‌ها و اپلیکیشن‌های مبتنی بر ابر آن‌ها مطابق با این مقررات عمل می‌کنند. بااین‌حال، مسئولیت رعایت مقررات به‌طور مشترک بین سازمان درمانی و ارائه‌دهنده خدمات ابری تقسیم می‌شود، که میزان این مسئولیت بسته به توافق بین دو طرف متفاوت است.

بنابراین، سازمان‌های درمانی باید به‌وضوح مشخص کنند که چه مسئولیت‌هایی بر عهده آن‌هاست و کدام بخش‌ها توسط ارائه‌دهنده سرویس ابری مدیریت می‌شود. همچنین، دریافت تأییدیه رسمی از ارائه‌دهندگان خدمات ابری مبنی بر رعایت این مقررات هنگام عقد قرارداد ضروری است.

نمونه‌هایی از کاربرد رایانش ابری در صنعت بهداشت و درمان

چندین مثال کاربردی وجود دارد که نشان می‌دهد چگونه می‌توان از تکنولوژی ابری در صنعت بهداشت و درمان به‌طور مؤثر استفاده کرد. برای مثال، پروژه قلب زنده (Living Heart) یک پروژه تحقیقاتی است که هدف آن کمک به توسعه محصولات و درمان‌های مؤثرتر قلبی-عروقی است. برای دستیابی به این هدف، این پروژه در حال توسعه مدل‌های دیجیتال دقیق و شخصی‌سازی شده از قلب است که این کار با کمک طیف وسیعی از متخصصان در زمینه سلامت قلبی-عروقی و بخش وسیع‌تری از سیستم بهداشت و درمان انجام می‌شود. مدل‌های توسعه‌‌یافته توسط این پروژه برای ایجاد یک پایه مشترک در پزشکی قلبی-عروقی دیجیتال به کار خواهند رفت و تکنولوژی پایه مشترکی را برای پیشرفت‌های آینده در این حوزه فراهم می‌کنند. این موضوع می‌تواند به توسعه دستگاه‌های پزشکی جدید، آموزش و تمرین، بهبود آزمایش‌ها و تشخیص‌های بالینی و بسیاری از کاربردهای دیگر کمک کند.

توسعه مدل Living Heart با استفاده از یک پلتفرم ابری، امکان دسترسی جهانی به آن را فراهم کرده است. این مدل به پزشکان و محققان کمک می‌کند تا روش‌های جدیدی را برای طراحی و آزمایش دستگاه‌های پزشکی و درمان‌های دارویی امتحان کنند. استفاده از این مدل مجازی می‌تواند روند توسعه و تأیید درمان‌های جدید برای بیماری‌های قلبی را که یکی از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در جهان است، سرعت ببخشد.

علاوه‌بر این، یک شرکت فعال در حوزه سلامت دیجیتال به اسم Biomedex موفق شده است با استفاده از همان پلتفرم ابری، مدل‌های سه‌بعدی از رگ‌های خونی و اندام‌ها را بر اساس تصاویر پزشکی و داده‌های تشخیصی ایجاد کند. سپس  این مدل‌ها با استفاده از مواد ویژه‌ای که ویژگی‌های بیومکانیکی بدن را شبیه‌سازی می‌کنند، به‌صورت سه‌بعدی چاپ می‌شوند. نتیجه این فرایند، یک مدل مخصوص هر بیمار است که می‌تواند در یک سیستم شبیه‌سازی قرار گیرد و پزشکان بتوانند قبل از انجام عمل واقعی، آن را تمرین کنند.

این تکنولوژی در بیمارستان دانشگاه Rennes ، که یکی از مراکز پیشرو در زمینه نورورادیولوژی مداخله‌ای است، مورد استفاده قرار گرفته است. دانشجویان و پزشکان این مرکز با استفاده از این مدل‌ها می‌توانند روش‌های پیچیده‌ای را که در بیمارستان مشاهده می‌کنند، قبل از اجرای واقعی تمرین کنند.

دکتر آنتونی لو براس، رادیولوژیست این بیمارستان، می‌گوید :«استفاده از این مدل‌ها برای تمرین قبل از عمل به ما کمک می‌کند تا از قبل بدانیم که آیا یک روش درمانی جواب می‌دهد یا نه. اگر روش موردنظر کارایی نداشته باشد، می‌توانیم بهترین گزینه جایگزین را شناسایی کنیم. این کار نه‌تنها اعتمادبه‌نفس پزشکان را افزایش می‌دهد، بلکه باعث کاهش زمان جراحی و ریسک‌های مربوط به عمل‌های جراحی می‌شود.»

پذیرش راهکارهای ابری در حوزه بهداشت و درمان

تکنولوژی ابری اکنون به بخشی جدایی‌ناپذیر از زیرساخت دیجیتال بسیاری از مراکز درمانی تبدیل شده و بستری را برای ارائه خدمات پزشکی کارآمدتر و مؤثرتر فراهم کرده است. با مدیریت صحیح و در نظر گرفتن حساسیت داده‌های بیماران، اپلیکیشن‌های جدید مبتنی بر پلتفرم‌های ابری می‌توانند ابزارهای ارزشمندی برای متخصصان حوزه سلامت باشند. قابلیت‌های این تکنولوژی به مراکز درمانی کمک می‌کند تا فرایندهای کاری خود را متحول کرده و تعریفی جدید از خدمات پزشکی ارائه دهند.

کلام آخر

رایانش ابری با ارائه بسترهای دیجیتالی پیشرفته، تحولی عظیم در نحوه ارائه خدمات درمانی ایجاد کرده است. از شبیه‌سازی‌های پیش از جراحی گرفته تا توسعه داروهای جدید و دسترسی سریع به سوابق پزشکی بیماران، همه و همه نشان‌دهنده قدرت عظیم این تکنولوژی در حوزه سلامت هستند. اگر ارائه‌دهندگان خدمات درمانی بتوانند از پلتفرم‌های ابری ایمن و استاندارد استفاده کنند، شاهد افزایش سرعت درمان، کاهش خطاهای پزشکی و در نهایت نجات جان هزاران بیمار در سراسر جهان خواهیم بود. آینده سلامت دیجیتال، بدون‌شک بر پایه رایانش ابری خواهد بود.

راهکارهای سازمانی ایرانسل با درک این تحول، راهکار زیرساخت ابری خود را به کسب‌وکارها و سازمان‌های فعال در حوزه سلامت ارائه کرده است. این راهکار با افزایش بهره‌وری، بهینه‌سازی فرایندها و تسهیل دسترسی به داده‌ها، به ارتقاء کیفیت خدمات درمانی و بهبود تجربه کاربران کمک شایانی می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره زیرساخت ابری ایرانسل، می‌توانید کد دستوری ستاره ۳ مربع (#3*) را شماره‌گیری کنید یا از طریق ایمیل EB@mtnirancell.ir با کارشناسان ما در تماس باشید.

منبع:

https://blog.3ds.com/topics/cloud/cloud-computing-in-the-healthcare-industry/