تأمینکنندگان غیرقابل اعتماد، تأخیر در فرایند حملونقل و مشکلات ارتباطی تنها بخشی از مشکلاتی هستند که متخصصان حوزه لجستیک و حملونقل هر روز با آنها دستوپنجه نرم میکنند.
خوشبختانه،تکنولوژی 5G میتواند این مشکلات را حل و مدیریت زنجیره تأمین را به طور قابلتوجهی سادهتر کند. فناوری 5G به شرکتها این امکان را میدهد که دید کاملی به کالاها و مواد اولیه داشته باشند. این فناوری همچنین میتواند مدیریت انبار را بهطور اساسی متحول کند و ارتباط با تأمینکنندگان را بهبود بخشد.
در این مقاله قصد داریم بهترین روشهای پیادهسازی تکنولوژی 5G در مدیریت زنجیره تأمین را بررسی کرده و همچنین نحوه غلبه بر چالشهای پیادهسازی این تکنولوژی را در زنجیره تأمین و لجستیک باهم مرور کنیم.
تکنولوژی 5G چیست؟
تکنولوژی 5G، نسل پنجم شبکههای موبایل است. این فناوری با سرعت و ظرفیت بینظیر خود، امکان اشتراکگذاری دادهها را با سرعت بالا و بهصورت قابل اعتماد فراهم میآورد. تأخیر (latency ) کم تکنولوژی 5G به این معناست که تقریبا هیچ فاصله زمانی میان ورودی و پاسخ وجود ندارد؛ بنابراین پیامها تقریباً بلافاصله منتقل میشوند. سرعت و ظرفیت بالا و تاخیر پایین این تکنولوژی میتواند از شبکهای گسترده از دستگاههای اینترنت اشیا (IoT) پشتیبانی و راهحلهای هوش مصنوعی (AI) را تقویت کند. بنابراین، این فناوری ابزار کاملی برای یک زنجیره تأمین مدرن و متصل به حساب میآید.
بیشتر بخوانید:
شبکههای هوشمند5G ، شتابدهنده تحول دیجیتال در صنایع مختلف
تحول دیجیتال با هوش مصنوعی و اینترنت اشیا
کاربردهای تکنولوژی 5G در مدیریت زنجیره تأمین
در ادامه، به تعدادی از بهترین استراتژیها برای پیادهسازی مدیریت زنجیره تأمین در عصر 5G اشاره میکنیم.
- ردیابی پیشرفته داراییها
شبکههای هوشمند 5G از سرعت و ظرفیت لازم برای پشتیبانی از حسگرهای IoT در انبارها و در طول فرایند حملونقل برخوردارند. بنابراین تیمها قادر خواهند بود حرکت کالاها و مواد اولیه را بهصورت آنی و با دقت و کارایی بیسابقه ردیابی کنند.
با یکپارچهسازی سیستمهای تلماتیک (telematics)، کسبوکارها نهتنها میتوانند موقعیت داراییهای خود را پیگیری کنند، بلکه میتوانند اطلاعات ارزشمندی را درباره عواملی مانند دما، رطوبت و شرایط محیطی هنگام فرایند حملونقل جمعآوری کنند. این بینش دقیق با تسهیل تصمیمگیریهای پیشگیرانه و اطمینان از ارسال کالاها به مقصد در شرایط بهینه، تأخیرها و اختلالات را در طول زنجیره تأمین کاهش میدهد. تلماتیک، که با تکنولوژی 5G قدرت میگیرد، دیدگاه و کنترل بینظیری را بر کل فرایند لجستیک و زنجیره تأمین فراهم میآورد.
امروزه انبارها معمولاً آنقدر بزرگ هستند که ابزارهای مدیریت انبار سنتی دیگر پاسخگوی آنها نخواهند بود. با ارزانتر شدن حسگرها، استفاده از آنها در سراسر زنجیره تأمین بیش از پیش منطقی به نظر میرسد. به لطف فناوری 5G، ردیابی داراییها اکنون دقیقتر از همیشه انجام میشود.
بیشتر بخوانید:
• یکپارچهسازی IoT برای انبارداری هوشمند

یکپارچهسازی IoT در زنجیره تأمین، تنها محدود به استفاده از حسگرها برای ردیابی موجودی نمیشود. قفسههای هوشمند میتوانند سطح تأمین را ردیابی کنند و حتی زمانی که موجودی قفسهها از سطح مشخصی کمتر میشود، قطعات یدکی را دوباره سفارش دهند. دستگاههای IoT نیز میتوانند مدیران را از وقوع دزدی یا جابهجایی اشتباه محصولات مطلع کنند. همچنین برخی از دستگاههای IoT میتوانند با ردیابی دما و رطوبت، این اطمینان را ایجاد کنند که شرایط انبار برای محصولات حساس، بهینه است.
در نهایت، تکنولوژی 5G بدون افزایش ترافیک دادهها روی شبکه WiFi سایت یا ایجاد نگرانیهای امنیتی برای شرکتهای استفادهکننده از این خدمات، باعث افزایش دسترسی به دادههای حسگرها و تجهیزات هوشمند موجود در مراکز توزیع و کارخانهها میشود.
- واقعیت افزوده در لجستیک
ابزارهای واقعیت افزوده (Augmented reality)، مانند عینکهای هوشمند، میتوانند برخی از مشکلات متداول در انبارها را برطرف کنند. بنابراین مشکلاتی مانند مغایرت در موجودی، قطعات گمشده یا دزدیدهشده و مستندسازی زمانبر، همگی از طریق تکنولوژیAR قابل اصلاح هستند.
عینکهای AR به کاربران این امکان را میدهند که قطعات یدکی یا سایر مواد را سریعاً در انبار پیدا و ثبت کنند. همچنین این عینکها میتوانند بارکدها را بخوانند و برای تسهیل فرایندهای موجودی از یک سیستم تأیید صوتی (voice confirmation system) پشتیبانی کنند.
بیشتر بخوانید:
نقش تحولآفرین تکنولوژی 5G در دنیای AR و VR؛ از بهداشت و درمان تا سرگرمی
- ایجاد دوقلوی دیجیتال
با استفاده از دوقلوی دیجیتال میتوان بینشهای ارزشمندی درباره زنجیره تأمین بهدست آورد و از این طریق در برنامهریزی و پیشبینی به مدیران کمک کرد. تکنولوژی 5G قدرت حسگرها و امکان تجزیهوتحلیل دادههایی را که برای ساخت مدلهای کامپیوتری و دوقلوی دیجیتال ضروری است، تأمین میکند.
بیشتر بخوانید:
چگونه تکنولوژیهای اینترنت اشیا و دوقلوی دیجیتال صنایع را متحول میکنند؟
- تأیید ورودی و خروجی انبارها
تکنولوژی 5G این امکان را برای شرکتها فراهم میکند که بتوانند حسگرها را با تراکم بیسابقهای در مکانهای مختلف نصب و بهطور موفقیتآمیزی بر آنها نظارت کنند. در گذشته، ممکن بود حسگرها روی کانتینرها نصب شوند، اما با شبکه 5G این امکان وجود دارد که حسگرهای جداگانهای روی هر محصول نصب شوند. این قابلیت، ردیابی آنی در هر مرحله را تضمین میکند تا مدیران زنجیره تأمین بهراحتی تأیید ورودی و خروجی را دریافت کنند.
چالشهای تکنولوژی 5G در مدیریت زنجیره تأمین
تکنولوژی5G قابلیت ایجاد تحول در هر عملیاتی را دارد؛ اما مانند هر فناوری جدیدی، در مرحله پذیرش آن چالشهایی وجود دارد. در ادامه شیوه غلبه بر این چالشها را با شما مرور میکنیم.
- مدیریت هزینهها و بازگشت سرمایه (ROI)
گذار به تکنولوژی 5G هزینهها را افزایش خواهد داد؛ این واقعیتی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. البته هزینههای این تکنولوژی، بسته به ارائهدهنده، موقعیت مکانی و سطح عملیات لجستیک متفاوت است؛ اما بهطور کلی هزینههای آن در مقایسه با تکنولوژی 4G بالاتر هستند.
با این حال، بازگشت سرمایه این فناوری به اندازهای قابل توجه است که میتواند بهراحتی این هزینههای اولیه را جبران کند. شبکه 5G یک زنجیره تأمین کارآمدتر و قابل اعتمادتر را ایجاد کرده و همچنین پیشبینیهای دقیقی از تقاضا و نیازهای زنجیره تأمین فراهم میآورد؛ بهطوری که سازمانها میتوانند فرایندهای لجستیکی را بهتر برنامهریزی کرده و در هزینهها صرفهجویی کنند.
• نگرانیهای امنیتی

سرعت بالای تکنولوژی 5G و تأخیر پایین آن باعث میشود که این فناوری هدفی جذاب برای مجرمان سایبری باشد؛ بنابراین کاربران باید مراقب نشتهای دادهای یا حملات باجافزاری (ransomware attacks) باشند.
با این حال، یک سیستم امنیتی قوی میتواند بهراحتی این چالش را برطرف کند. استفاده از فایروالها و VPNها میتواند ایمنی شبکه شما در برابر این حملات افزایش دهد. علاوهبر این، انجام ارزیابی جامع ریسکهای فناوری عملیاتی (operational technology risk assessment) ضروری است تا از این طریق آسیبپذیریهای بالقوه شناسایی و اقدامات امنیتی ویژهای برای سیستمهای حملونقل مجهز به تکنولوژی 5G طراحی شود.
بیشتر بخوانید:
10 تهدید امنیت سایبری که در سال 2025 باید مراقب آنها باشید!
- مناطق تحت پوشش 5G
5G جزو تکنولوژیهای جدید بهحساب میآید، بنابراین هنوز تمامی مناطق جهان را پوشش نمیدهد. این فناوری در بیشتر نقاط آمریکای شمالی، غرب اروپا و بخشهای زیادی از آمریکای لاتین بهطور کامل مستقر شده است.
- سازگاری دستگاهها
تکنولوژی 5G با دستگاههای IoT و بیشتر لپتاپها، موبایلها و تبلتها سازگار است. اما عملیات مختلفی که با استفاده از دستگاههای قدیمی انجام میشوند، ممکن است نیاز به ارتقاء و سرمایهگذاری در ابزارهای جدید داشته باشند. با این وجود، این هزینه اولیه بهسرعت با بازگشت سرمایه حاصل از بهکارگیری تکنولوژی 5G جبران میشود.
تکنولوژی 5G عصر جدیدی برای مدیریت زنجیره تأمین
زنجیرههای تأمین امروزی باید با تقاضاهای جهانی که بهطور فزایندهای رو به افزایش است، همگام شوند. تکنولوژی 5G، انتقال دادههای آنی و ارتباط بلادرنگ را از تقریباً هر نقطه جهان ممکن میسازد و این موضوع تأثیر قابلتوجهی بر نحوه تولید، ارسال و تحویل مواد اولیه و کالاها ایفا میکند. بر اساس جدیدترین گزارش شورای متخصصان مدیریت زنجیره تأمین (Council of Supply Chain Management Professionals)، بیش از نیمی از شرکتهای لجستیکی شخص ثالث (3PL) بین 1 تا 10 درصد از بودجه سالانه فناوری اطلاعات خود را به توسعه و یکپارچهسازی تکنولوژی 5G اختصاص دادهاند.
با وجود تکنولوژی 5G، صنعت لجستیک در بلندمدت، از فرصتی بینظیر برای افزایش سرعت، بهبود قابلیت اطمینان و ارتقای ایمنی برخوردار خواهد شد و سطح بالاتری از چابکی و پایداری را تجربه خواهد کرد. بنابراین با سرمایهگذاری و اجرای صحیح شبکه 5G ، صنعت لجستیک و زنجیره تأمین شاهد یک تحول اساسی خواهد بود.
کلام آخر
تکنولوژی 5G با ارائه سرعت بالا، تأخیر کم و اتصال گسترده، تحولی اساسی در مدیریت زنجیره تأمین ایجاد کرده است. این فناوری نهتنها ردیابی پیشرفته داراییها و بهینهسازی انبارداری را ممکن میکند، بلکه بهبود ارتباطات و افزایش بهرهوری در لجستیک را نیز بههمراه دارد. با این وجود، برای پیادهسازی موفق شبکه 5G، چالشهایی مانند امنیت دادهها، هزینههای اولیه و پوشش شبکه باید در نظر گرفته شوند.
راهکارهای سازمانی ایرانسل با ارائه شبکه 5G خصوصی، امکان مدیریت هوشمند ناوگان، ردیابی بلادرنگ داراییها و اتصال ایمن تجهیزات صنعتی را فراهم میکند. این سرویسها به کسبوکارها کمک میکنند تا با استفاده از فناوریهای پیشرفته، بهرهوری خود را افزایش داده و هزینههای عملیاتی را کاهش دهند. همچنین برای مقابله با نگرانیهای امنیتی ناشی از بهکارگیری این تکنولوژی و حفاظت از دادهها، سرویس VPN سازمانی خود را به کسبوکارها ارائه میدهد. برای آشنایی بیشتر با این راهکارها و مطالعه مقالات مرتبط، به وبسایت ایرانسل مراجعه کنید. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره از طریق ایمیل EB@mtnirancell.ir با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
منبع:
https://www.scmr.com/article/5g-supply-chain-connectivitiy-enhancing-logistics-digital-age
https://www.maersk.com/insights/growth/2023/01/17/the-potential-of-5g-in-logistics
نظرات و پیشنهادات