همانطور که می‌دانید در چند دهه اخیر، تحولات دیجیتال فرصت فوق‌العاده‌ای را برای گذار از تکنولوژی‌های قدیمی به تکنولوژی‌های نوین فراهم کرده است. تحول دیجیتال به معنای استفاده از تکنولوژی‌های دیجیتال در تمامی بخش‌های یک کسب‌وکار است و سازمان‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از آن، علاوهبر افزایش امنیت اطلاعات، فرآیندهای کاری‌شان را به شیوه‌ای سریع و کارآمد پیش ببرند که این موضوع تاثیر قابل‌توجهی بر بهبود بهره‌وری آن‌ها خواهد داشت.
برای صنایعی مانند تولید و توزیع برق که نقش قابل‌توجهی در رشد اقتصادی کشورها ایفا می‌کنند، همراه شدن با تحولات دیجیتال، اهمیتی دوچندان پیدا کرده است. در مقالات قبلی به‌طور کامل به بیان ضرورت همگام شدن صنعت برق با تحولات حوزه دیجییتال پرداختیم و اشاره کردیم که بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه صنعت برق کشورمان مانند شرکت توزیع برق آذربایجان شرقی و توزیع برق آذربایجان غربی چگونه از زیرساخت‌های شبکه امن APN برای بهره‌برداری از تکنولوژی‌های نوین و بهبود عملیات‌شان بهره برده‌اند.
از طرف دیگر در این صنایع، برقراری ارتباط دائم میان پرسنل، نقش قابل‌توجهی در پیشبرد عملیات و بهبود بهره‌وری کسب‌وکارها ایفا می‌کند.
در این مقاله قصد داریم به بیان چالش‌های شرکت توزیع برق استان البرز و نقش دو سرویس شبکه امن VPNLite و موبایل سازمانی ایرانسل در رفع این چالش‌ها بپردازیم.
چالش‌های شرکت توزیع برق استان البرز
به گزارش شرکت توانیر، شرکت توزیع نیروی برق استان البرز، هفتمین شرکت توزیع از حیث تعداد مشترکان و نهمین شرکت توزیع از نظر مصرف انرژی است که وظیفه تامین برق و خدمات رسانی به بیش از ۱،۲۴۷،۰۰۰ مشترک را بر عهده دارد. این شرکت در راستای استفاده از تکنولوژی‌های جدید و همچنین برقراری ارتباط مؤثر میان پرسنل خود با چالش‌هایی به شرح زیر، روبه‌رو بود:
۱- انتخاب یک شبکه ارتباطی امن برای پیاده‌سازی سیستم SCADA
این شرکت در ابتدا به‌منظور قطع یا وصل کردن، رویت و قرائت کلیدهای فشار متوسط موجود در مناطق مختلف، از تجهیزات مبتنی بر شبکه رادیویی استفاده می‌کرد، اما تجهیزات مربوط به این بستر مخابراتی پاسخ‌گوی نیاز این شرکت نبود؛ علاوهبر این، نرخ خرابی بالای این تجهیزات و نرخ قطعی بالایی که به واسطه استفاده از فرکانس آزاد برای مجموعه ایجاد می‌شد هزینه‌هایی را به لحاظ اعزام مکرر نیروی انسانی به محل برای رفع خرابی‌ها، به این شرکت تحمیل می‌کرد.
چالش‌های ذکرشده، مدیران مجموعه را ترغیب به استفاده از سامانه نظارت، کنترل و جمع‌آوری داده‌ها یا SCADA کرد. سیستم SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) با برخورداری از قابلیت‌های پیشرفته اکتساب داده، نقش قابل‌توجهی در بهینه‌سازی عملیات سیستم برق‌رسانی ایفا می‌کند. این سیستم که متشکل از بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است در حوزه توزیع برق، فراتر از جمع‌آوری داده‌ها عمل می‌کند به این شکل که با اتوماسیون‌سازی کل شبکه توزیع، امکان نظارت آنی بر آن و کنترل از راه دور کلیدها را در بستر یک شبکه هوشمند فراهم می‌کند.
در سیستم SCADA داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط تجهیزات اندازه‌گیری، برای واحدهای ترمینال از راه دور (Remote Terminal Unit) فرستاده می‌شوند. سپس این داده‌ها از طریق یک شبکه ارتباطی به ایستگاه مرکزی (Central Hub) ارسال می‌شوند تا مورد پردازش قرار بگیرند و امکان کنترل، نظارت و فرمان‌دهی به سیستم را برای اپراتورها و کارشناسان مربوطه فراهم کنند.
نکته قابل‌توجه این است که اجزای مختلف این سیستم، بدون برخورداری از یک شبکه ارتباطی مناسب، کارایی لازم را نخواهد داشت. در واقع این شبکه یک کانال ارتباطی میان تجهیزات، واحدهای ترمینال از راه دور و ایستگاه مرکزی را فراهم می‌کند. بستر ارتباطی مورد استفاده در این سیستم می‌تواند خطوط رادیویی، تلفنی، فیبر نوری، سلولار، ماهواره، Wi-Fi و Wireless باشد، اما استفاده از شبکه‌های بی‌سیم (Wireless) از نظر امنیت و حفاظت از داده‌ها، ارجحیت بالاتری برای بسیاری از شرکت‌ها دارد.
در نتیجه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های این شرکت، استفاده از یک شبکه امن و پاسخگو برای اطمینان از امنیت تبادل اطلاعات در شبکه توزیع بود.
۲- برقراری ارتباطات کارآمد و آسان میان پرسنل
به دلیل حساسیت بالایی که در این صنعت وجود دارد، افراد شاغل در این حوزه، خصوصاً پرسنل عملیاتی، ناچار بودند برای انجام فرآیندها و هماهنگی‌های لازم از گوشی‌های موبایل شخصی خود استفاده کنند، اما استفاده از موبایل‌های شخصی برای برقراری ارتباط، نگرانی‌هایی را به لحاظ پرداخت هزینه‌ها، برای پرسنل به همراه داشت. از طرفی استفاده از موبایل شخصی باعث می‌شد تفکیکی بین تماس‌های شغلی و کاری وجود نداشته باشد، بنابراین احتمال از دست رفتن بسیاری از تماس‌های کاری وجود داشت. بنابراین در این مجموعه، وجود یک بستر ارتباطی رایگان برای پرسنل که در آن تماس‌های کاری به سرعت قابل‌تشخیص و پاسخ‌گویی باشند، به‌شدت احساس می‌شد.
نقش راهکارهای سازمانی ایرانسل در رفع چالش‌های این شرکت
۱- سرویس VPNLite ایرانسل یک راهکار شبکه امن
همانطور که گفته شد شبکه ارتباطی یکی از ارکان اساسی در سیستم SCADA است. بنابراین این مجموعه در حوزه کلیدهای اتوماسیون، نیاز به استفاده از یک شبکه ارتباطی با امنیت بالا داشت. مدیران این شرکت پس از بررسی بسترهای مختلفی مانند UHF و مخابرات ماهواره‌ای تصمیم گرفتند به‌منظور تامین امنیت داده‌ها از مودم‌های سلولار بر بستر شبکه 4G و سرویسVPNLite راهکارهای سازمانی ایرانسل استفاده کنند.
این شرکت ۲۸۳ عدد سیم‌کارت ایرانسل را برای شبکه VPNLite خریداری کرده است که در حال حاضر ۲۲۰ عدد از آن‌ها فعال هستند و امکان قرائت از راه دور و قطع و وصل ۲۵۰ کلید را برای این مجموعه فراهم کرده‌اند.
به گفته یکی از کارشناسان این مجموعه : «بحث انرژی توزیع‌نشده یکی از شاخص‌های مهم برای شرکت‌های توزیع‌کننده برق است. انرژی توزیع‌نشده را می‌توان از راه‌های مختلفی کاهش داد که یکی از مهم ترین آن‌ها، کاهش زمان کلیدزنی است. سیستم اسکادا همراه با شبکهVPNLite با ایجاد امکان رویت‌پذیری و کنترل از راه دور نقاط و کاهش نیاز به رفت‌وآمد ماموران برای رویت و خوانش کنتورها، این زمان را کاهش داده است. همچنین با استفاده از این سیستم، شبکه سریع‌تر روشن می‌شود و به این ترتیب انرژی توزیع‌نشده کاهش می‌یابد.
همچنین استفاده از شبکه VPNLite به عنوان بستر مخابراتی نرخ خرابی و نقاط از دست رفته را برای مجموعه ما کاهش داده و کیفیت برقراری ارتباط با کلیدها را بهبود داده است. با کاهش زمان دسترسی به کلیدها، ماموران ما دفعات کمتری مجبور به مراجعه مستقیم به محل مورد نظر برای قطع و وصل کردن آن‌ها هستند و بحث‌های توسعه و نگهداری با سهولت بیشتری انجام می‌شود. بنابراین سرویس VPNLite نقش تاثیرگذاری در بهبود فرآیندهای مربوط به اتوماسیون کلیدها، در مجموعه ما داشته است. از آنجایی که گذار از بستر رادیویی به بستر VPNLite نتایج مطلوبی را برای شرکت ما به همراه داشته است، استفاده از این سرویس را به سایر شرکت‌ها نیز پیشنهاد می‌کنیم.»
۲- سرویس موبایل سازمانی ایرانسل، یک راهکار ارتباطی مؤثر
به دنبال تجربه موفق شرکت توزیع برق اهواز در استفاده از سرویس موبایل سازمانی(MVPN) ایرانسل، مدیران شرکت توزیع برق البرز نیز تصمیم گرفتند برای برقراری ارتباطات موثر میان کارمندان و رفع چالش‌های ارتباطی پرسنل عملیاتی و اداری خود، از این سرویس استفاده نمایند. به همین منظور، ۴۰۰ عدد سیم‌کارت سازمانی ایرانسل برای راه‌اندازی سرویس موبایل سازمانی خریداری شد و به پرسنل عملیاتی هر منطقه، یک کد ۳ رقمی مشخص تخصیص داده شد.
بیشتر بخوانید:
تجربه شرکت توزیع برق اهواز در استفاده از راهکارهای سازمانی ایرانسل
هم‌اکنون ۳۰۰ عدد از این سیم‌کارت‌ها در بستر این سرویس فعال هستند و پرسنل این شرکت، خصوصاً افراد شاغل در واحد دیسپاچینگ (Dispatching) و بهره‌برداری می‌توانند بدون نگرانی بابت پرداخت هزینه‌ها و با آرامش خاطر به برقراری مکالمه با همکاران‍شان بپردازند.
یکی از کارشناسان سخت‌افزار این مجموعه اعلام کرد:«با وجود این که مدت زیادی از پیاده‌سازی این سرویس در مجموعه توزیع برق استان البرز نمی‌گذرد، اما در همین مدت کوتاه، سرعت رسیدگی و پاسخ‌گویی به تماس‌های کاری افزایش یافته است و پرسنل ما می‌توانند به‌راحتی از طریق کدهای سه رقمی قابل تشخیص با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. آنتن‌دهی خوب این سیم‌کارت‌ها و فعال بودن سرویس باعث شده تا مجموعه ما رضایت کافی را از سرویس MVPN ایرانسل داشته باشد.»
سخن آخر
شرکت توزیع برق استان البرز، شبکه امن VPNLite ایرانسل را به‌عنوان بستری مناسب و قابل‌اعتماد برای بهره‌برداری از سامانه نظارت، کنترل و جمع‌آوری داده‌های خود (SCADA) انتخاب کرد و پس از استفاده از این راهکار ، موفق به کسب نتایج مطلوبی شد. همچنین استفاده از سرویس موبایل سازمانی منجر به ارتقاء چشمگیر ارتباطات میان پرسنل این مجموعه شد.
اگر شما هم در کسب‌وکار خود نیاز به چنین راهکارهایی را احساس می‌کنید، می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره آن‌ها به وب‌سایت راهکارهای سازمانی ایرانسل مراجعه کنید یا از طریق ایمیل EB@mtnirancell.ir با ما در ارتباط باشید.
منبع:
https://arshinco.com/blog/what-is-rtu
https://www.electricaltechnology.org/2015/09/scada-systems-for-electrical-distribution.html
https://www.allumiax.com/blog/scada-and-its-application-in-electrical-power-systems
نظرات و پیشنهادات