موبایل آی‌پی چیست؟

آشنایی با فناوری موبایل آی‌پی (Mobile IP)

پروتکل موبایل آی‌پی (Mobile IP) توسط کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) به عنوان یک استاندارد ارتباطی تعریف شده است تا کاربرهای ابزارهای متحرک (موبایل) بتوانند بدون تغییر در آدرس IP ، از یک شبکه به شبکه دیگر حرکت کنند. در واقع موبایل آی‌پی نسخه‌ای بهبود یافته از پروتکل آی‌پی است، با این تفاوت که قابلیت ارسال و دریافت ترافیک اینترنت بر روی نودهای متحرک در آن وجود دارد. بد نیست بدانید که در تعریف مفاهیم شبکه، عبارت «نودهای متحرک» برای آن دستگاه‌هایی استفاده می‌شود که قابل جابه‌جایی هستند.

به‌عنوان مثال، در حین جابه‌جایی موبایل‌ها تنها نقطه اتصال دستگاه به شبکه عوض می‌شود و آدرس آنها ثابت باقی می‌ماند، به همین دلیل همیشه در دسترس هستند.

مکانیزم آدرس‌دهی در استانداردهای قدیمی

در مسیریابی شبکه‌ها در استاندارد‌های قدیمی، آدرس‎ آی‌پی نماینده شکلی از ساختار شبکه بود. مکانیزم‌های آدرس‌دهی در چنین فضایی همواره بر این فرض استوار است که نقطه اتصال به شبکه در هر سیستم ثابت است. روترها (Router)، که مسئول آدرس‌دهی و انتقال بسته‌ها در شبکه هستند، آدرس آی‌پی هر نود(Node) را می‌خوانند و از این طریق، شبکه‌ای که به آن متصل است را پیدا می‌کنند. در لایه شبکه، روترها به چند بیت (Bit) بعدی آدرس (IP) نگاه می‌کنند و زیرشبکه مربوط به آن سیستم (نود) خاص را پیدا می‌کنند. در نهایت هم بیت‌های پایانی، آدرس نود مشخصی را در زیر شبکه مذکور مشخص می‌کند.

در این شیوه آدرس‌دهی و مسیریابی، اگر شما اتصال یک نود متحرک را از شبکه قطع کنید، برای اتصال دوباره باید فرآیند تنظیم و گرفتن آی‌پی جدید را دوباره تکرار کنید، در غیر این‌صورت اتصال شما برقرار نخواهد شد، چرا که مشخص نیست که کدام‌یک از نقاط اتصال به اینترنت برای این نود در حال استفاده است.

ساز و کار موبایل آی‌پی

تمام انواع موبایل آی‌پی‌های پیاده‌سازی شده، به هر نود متحرک یک آدرس ثابت به نام آدرس شبکه خانگی در شبکه اصلی آن نود اختصاص می‌دهد. در کنار این آدرس یک آدرس دیگر به نام آدرس حفاظتی، که مسئول مشخص کردن جایگاه نود در شبکه و زیرشبکه است، هم نگه‌داری می‌شود. در نتیجه با هر بار تغییر مکان نود متحرک از یک شبکه به شبکه دیگر، آدرس حفاظتی برای این نود تعویض خواهد شد.

در هنگام شروع اتصال، یک روتر وظیفه تسهیل مسیریابی برای نود متحرک را به عهده می‌گیرد و آدرس آی‌پی و آدرس حفاظتی آن نود متحرک در این روتر نگه‌داری می‌شود. هر بار که نود متحرک شبکه‌اش را به‌دلیل جابه‌جایی تعویض کند، از طریق پروتکلی به نام ICMP تغییر در آدرس حفاظتی خود را به روتر مسئول شبکه اصلی‌اش اطلاع می‌دهد. از این نقطه به بعد از آن‌جایی که موقعیت هر نود در شبکه مهمان در دسترس است، ترافیک هر کدام از نودها به کمک روترهایی در شبکه مهمان با آن‌ها تبادل می‌شود.

فرآیند بالا در نسخه چهارم موبایل آی‌پی پیاده‌سازی شده است اما واقعیت این است روترهای میانی در این سیستم، می‌تواند بر روی کیفیت و سرعت تبادلات اثرگذار باشد. نسخه ششم موبایل آی‌پی در یکی از بهبودهایی که نسبت به نسخه قبل دارد، به دنبال حداقل کردن تعداد روترهای میانی در این مسیر است که نتیجه این فرآیند بهبود کیفیت سرویس‌دهی در شبکه اینترنت همراه خواهد بود.

منبع: