پیچیدگی زنجیره‌های تأمین مدرن، با افزایش تعداد تامین‌کنندگان، تنوع محصولات و گسترش شبکه‌های توزیع جهانی، به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. هرچه زنجیره تأمین پیچیده‌تر شود، مدیریت آن دشوارتر و هزینه‌های مرتبط با آن بیشتر خواهد شد.

از سوی دیگر، ظهور کانال‌های فروش متنوع مانند فروش آنلاین، فروش از طریق فروشگاه‌های فیزیکی و فروش مستقیم به مشتری، باعث ایجاد پیچیدگی‌های جدیدی در مدیریت زنجیره تأمین شده است. همچنین، مشتریان امروزی انتظاراتی بالاتر از گذشته دارند و خواهان محصولاتی با کیفیت بهتر، تحویل سریع‌تر و گزینه‌های سفارشی‌سازی بیشتری هستند که همه این‌ها بر هزینه‌های زنجیره تأمین تأثیر می‌گذارد.

با توجه به این شرایط، سازمان‌ها باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش هزینه‌های زنجیره تامین باشند. بهینه‌ سازی شبکه تامین می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا با شناسایی و رفع گلوگاه‌ها، کاهش موجودی‌ها، بهبود فرآیندهای لجستیکی و استفاده از فناوری‌های نوین، هزینه‌های خود را به‌طور قابل توجهی کاهش دهند. در ادامه، به برخی از روش‌های مؤثر برای کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد زنجیره تأمین از طریق بهینه‌ سازی شبکه پرداخته خواهد شد.

۲. بررسی و بازطراحی شبکه تامین

بسیاری از شبکه‌های تامین به مرور زمان و بدون برنامه‌ریزی دقیق شکل گرفته‌اند و ممکن است پیچیدگی‌های غیرضروری داشته باشند. با بازبینی و بهینه‌سازی طراحی شبکه تامین می‌توانیم این پیچیدگی‌ها را کاهش داده و کارایی را افزایش دهیم.

مراحل اصلی این فرآیند جهت بهینه سازی شبکه، عبارت‌اند از:

• تعیین اهداف مشخص: ابتدا باید اهداف و ماموریت‌های اصلی زنجیره تامین را به‌طور دقیق مشخص کنیم.
• تشکیل تیم تخصصی: تشکیل یک تیم شامل افراد با تجربه از بخش‌های مختلف سازمان برای بررسی شبکه تامین.
• مدل‌سازی شبکه: ایجاد یک مدل دقیق از شبکه تامین موجود برای تحلیل بهتر.
• استفاده از تحلیل‌های پیشرفته: استفاده از ابزارهای تحلیل داده برای بررسی سناریوهای مختلف و انتخاب بهترین گزینه.

به عبارت ساده‌تر، ما در این مرحله به دنبال این هستیم که ساختار کلی شبکه تامین را بررسی کنیم و ببینیم آیا می‌توان آن را ساده‌تر، کارآمدتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر کرد یا خیر.

بیشتر بخوانید:

تاثیر تحقیقات بازار در موفقیت یک کسب‌وکار

۳. بهینه سازی شبکه با مدل‌سازی زنجیره تامین

برای تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و بهینه ‌سازی شبکه بیشتر، می‌توانیم مدل زنجیره تامین را گسترده‌تر کنیم تا کل زنجیره را در بر بگیرد. این کار شبیه به ساختن یک مدل دقیق و کامل از یک ساختمان است. با داشتن این مدل جامع، می‌توانیم به سوالات پیچیده‌تری مانند مثال‌های زیر، پاسخ دهیم.

• بهترین ترکیب محصولات: چه محصولاتی را با چه نسبتی تولید کنیم تا سود بیشتری داشته باشیم؟
• بهترین ساختار شبکه: بهترین راه برای سازماندهی تامین‌کنندگان، کارخانه‌ها و انبارها چیست؟
• بهترین روش‌های تامین و تولید: چگونه مواد اولیه را تهیه کنیم و محصولات را تولید کنیم که کمترین هزینه را داشته باشد؟
• بهترین مکان‌ها برای تاسیسات: کجا باید کارخانه‌ها و انبارها را بسازیم تا به مشتریان نزدیک‌تر باشیم و هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهیم؟
• کم‌هزینه‌ترین روش‌های توزیع: چگونه محصولات را به دست مشتریان برسانیم که کمترین هزینه را داشته باشد؟

به عبارت ساده‌تر، با کمک این مدل می‌توانیم کل زنجیره تامین را شبیه‌سازی کنیم و ببینیم که با تغییر هر یک از عوامل، چه تغییراتی در هزینه‌ها، عملکرد زنجیره و بهینه سازی شبکه رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

سرویس VPNLite ایرانسل، شبکه ‌ای امن و پایدار برای فروشگاه‌ های زنجیره ‌ای دیلی مارکت!

۴. اجرای سناریوهای بهینه ‌سازی شبکه

شبکه‌های تامین اغلب بسیار پیچیده هستند و عوامل متعددی از جمله وابستگی‌های متقابل، محدودیت‌های تامین، حمل‌ونقل و استراتژی‌های تامین چندگانه را شامل می‌شوند. به همین دلیل، تعیین بهترین تصمیم برای بهینه‌ سازی شبکه تامین کار ساده‌ای نیست.

برای غلبه بر این پیچیدگی، می‌توان از مدل‌سازی پیشرفته زنجیره تامین و تحلیل‌های تجویزی استفاده کرد. با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی، می‌توان سناریوهای مختلف شبکه تامین را شبیه‌سازی و بهترین گزینه را انتخاب کرد. این ابزارها به ما کمک می‌کنند تا کم‌هزینه‌ترین راهکارها را با توجه به در نظر گرفتن اهداف کسب‌وکار پیدا کنیم. همچنین، می‌توان محدودیت‌ها و شرایط عملیاتی را در مدل لحاظ کرد و با تغییر شرایط، سناریوهای جدید را به سرعت ارزیابی کرد.

به عبارت ساده‌تر، ما با استفاده از ابزارهای کامپیوتری، می‌توانیم شبکه تامین را به صورت مجازی شبیه‌سازی کنیم و ببینیم که با تغییر عوامل مختلف مانند محل انبارها، مسیرهای حمل‌ونقل یا میزان تولید، چه اتفاقی می‌افتد. سپس، بهترین سناریو را انتخاب می‌کنیم که هم هزینه‌ها را کاهش دهد و هم به اهداف کسب‌وکار کمک کند.

۵. افزایش شفافیت در زنجیره تامین در راستای بهینه سازی شبکه

با افزایش شفافیت در زنجیره تامین، همه‌ی افراد در سازمان، از جمله مدیران، کارمندان فروش و بازاریابی، درک بهتری از اتفاقاتی که در این زنجیره می‌افتد پیدا می‌کنند. این بدان معناست که همه می‌دانند چه عواملی بر هزینه‌های زنجیره تامین تأثیر می‌گذارند.

استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی که به همه بخش‌های سازمان دسترسی یکسانی به اطلاعات زنجیره تامین می‌دهند، راهکار بسیار مفیدی است. این نرم‌افزارها به مدیران کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری بگیرند، به کارمندان اجازه می‌دهند سفارش‌ها را از ابتدا تا انتها پیگیری کنند و به کاهش خطاها و افزایش رضایت مشتری کمک می‌کنند.

به‌طور خلاصه، با افزایش شفافیت در زنجیره تامین، می‌توان به دستاوردهای زیر دست پیدا کرد:

• تصمیم‌گیری‌های بهتر: مدیران می‌توانند با اطلاعات دقیق‌تر، تصمیمات بهتری بگیرند.
• کاهش هزینه‌ها: با شناسایی و رفع مشکلات، هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
• افزایش کارایی: با بهبود جریان اطلاعات، کارایی زنجیره تامین افزایش می‌یابد.
• رضایت بیشتر مشتری: با کاهش خطاها و بهبود خدمات، مشتریان راضی‌تر خواهند بود.

به عبارت ساده‌تر، شفافیت در زنجیره تامین مانند یک نقشه راه است که به همه کمک می‌کند تا مسیر را بهتر ببینند و به مقصد خود که بهینه سازی شبکه است، برسند.

بیشتر بخوانید:

یکپارچه ‌سازی کلیه شعب در قالب شبکه اختصاصی

۶. تقویت تاب‌آوری زنجیره تامین با بررسی سناریوهای مختلف

بهینه‌ سازی شبکه تامین، نیازمند توجه همزمان به تاب‌آوری، انعطاف‌پذیری و هزینه است. همانطور که بسیاری از شرکت‌ها در دوران کووید-19 تجربه کردند، کمترین هزینه تامین لزوما به معنای کمترین هزینه برای سازمان نیست.

این فرآیند یک رویکرد متعادل بسیار مهم است. چراکه از دست دادن فروش به دلیل اختلال در زنجیره تامین، هزینه‌های کلی را افزایش می‌دهد. بنابراین، باید همزمان ریسک‌های زنجیره تامین و هزینه‌های آن را بررسی کرد تا توانایی تامین در شرایط بحرانی تضمین شود.

با بررسی سناریوهای مختلف، می‌توان تاب‌آوری زنجیره تامین و توانایی آن در تامین سفارشات در شرایط کمبود را ارزیابی کرد.

به عبارت ساده‌تر، برای اینکه یک زنجیره تامین قوی و پایدار داشته باشیم، باید هم به هزینه‌ها توجه کنیم و هم به این موضوع که زنجیره تامین ما بتواند در برابر مشکلات و تغییرات مقاومت کند. با بررسی سناریوهای مختلف، می‌توانیم نقاط ضعف زنجیره تامین خود را شناسایی کرده و آن‌ها را برای بهینه سازی شبکه تقویت کنیم.

برای مثال، یک شرکت تولیدکننده خودرو را در نظر بگیرید. این شرکت می‌تواند سناریوهای مختلفی مانند افزایش ناگهانی قیمت مواد اولیه، وقوع یک بلای طبیعی یا تحریم‌ها را شبیه‌سازی کند و ببیند که در هر یک از این شرایط چه اتفاقی برای زنجیره تامین آن می‌افتد. با این کار، شرکت می‌تواند برنامه‌های اضطراری مناسب برای هر یک از این شرایط تدوین کند.

بیشتر بخوانید:

تجربه فروشگاه ‌های زنجیره ‌ای افق کوروش در استفاده از راهکارهای سازمانی ایرانسل

۷. انتخاب نرم‌افزار مناسب برای بهینه ‌سازی شبکه تامین

هنگام انتخاب نرم‌افزار برای بهینه‌ سازی شبکه تامین، باید با دقت و وسواس نیازهای خود را بررسی کنید و تحت تاثیر تبلیغات قرار نگیرید.

درک تفاوت بین نرم‌افزارهای مدیریت زنجیره تامین و نرم‌افزارهای بهینه‌سازی زنجیره تامین بسیار مهم است. همچنین، باید قابلیت‌های مختلف انواع تحلیل‌ها را به خوبی بشناسید و با تعیین سطح بلوغ سازمان، نرم‌افزاری را انتخاب کنید که پاسخگوی نیازهای شما باشد.

به عبارت ساده‌تر، وقتی می‌خواهید نرم‌افزاری برای بهبود کارایی زنجیره تامین خود و بهینه سازی شبکه انتخاب کنید، نباید هر نرم‌افزاری را انتخاب کنید. باید نرم‌افزاری را انتخاب کنید که دقیقا برای نیازهای خاص کسب‌وکار شما طراحی شده باشد.