اضطراب، همواره با عدم‌قطعیت همراه است. اکنون نیز تمام مردم دنیا به واسطه شیوع ویروس کرونا در جهان، عدم‌قطعیت و اضطرابی بی‌سابقه را تجربه می‌کنند. تلفات ناشی از ویروس کرونا، کسب‌وکارها را درباره از سرگیری فعالیت‌های‌شان به تردید انداخته است. هیچ‌کس نمی‌داند در لحظه بعدی چه اتفاقی خواهد افتاد و این مسئله تهدیدی برای سلامت روان افراد، خصوصا در محیط‌های کاری به حساب می‌آید.
مطالعه انجام شده در بازه‌ای یک ماهه از سال۲۰۲۰ نشان می‌دهد که به‌دنبال شیوع ویروس کرونا، سلامت روان ۴۲ درصد از کارمندان جهان، کاهش پیدا کرده است. نکته قابل‌توجه این است که اثرات بلندمدت این ویروس بر روی سلامت روان افراد، بسیار گسترده‌تر از اثرات کوتاه‌مدت آن خواهد بود. اضطراب، افسردگی، فرسودگی شغلی و آسیب‌های روحی پس از حادثه، چند نمونه از عوارض بلندمدت این همه‌گیری است که افراد جامعه و خصوصا کارمندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شدت این آسیب‌ها بسته به نوع شغل و وضعیت اقتصادی افراد، متفاوت خواهد بود. این مسئله رهبران و مدیران سازمان‌ها را با چالشی بزرگ رو‌به‌رو کرده است.
اما سوالی که پیش می‌آید این است که در هنگام مواجه شدن کارمندان با عوامل استرس‌زا، مدیران چه نقشی در حمایت از سلامت روان آن‌ها خواهند داشت؟ تعدادی از بهترین محققان و صاحب‌نظران دنیا، 8 راهکار عملی و مفید را به مدیران توصیه کرده‌اند که می‌توانند از آن‌ها برای بهبود سلامت روان کارمندان‌شان کمک بگیرند. در ادامه به معرفی این راهکارها می‌پردازیم:
۱- برای برقراری ارتباط موثر در سازمان‌تان، فرهنگ‌سازی کنید
بررسی منظم کارکنان و برقراری ارتباط موثر با آن‌ها بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. در این شرایط که بسیاری از افراد به شیوه دورکاری مشغول به کار هستند، توجه به نشانه‌های درگیری و ناراحتی در افراد سخت‌تر شده است. یک مطالعه انجام شده نشان می‌دهد که حدود ۴۰ درصد از کارمندان دنیا اعلام کرده‌اند که هیچ‌‌کسی از آن‌ها درباره حال‌شان سوالی نپرسیده، در حالی‌که ۳۸ درصد از آن‌ها تمایل داشتند درباره افت سلامت روان‌شان بعد از شیوع کرونا صحبت کنند.
از احوال‌پرسی‌های ساده فراتر رفته و سوالاتی مشخص و حمایت‌کننده از اعضای تیم‌تان بپرسید. منتظر پاسخ کامل از سوی آن‌ها باشید. به طور فعال به آن‌ها گوش کرده و آن‌ها را تشویق کنید تا نگرانی‌ها و سوالات‌شان را با شما در میان بگذارند. توجه کنید که رفتاری مغرورانه از خود بروز ندهید؛ زیرا اعتماد آن‌ها را از بین برده و با این کار ممکن است به آن‌ها حس مدیریت ذره‌بینی بدهید. امکان دارد بعضی از افراد علاقه‌ای به بیان جزئیات زیادی درباره احوال‌شان نداشته باشند، که ایرادی هم ندارد. مهم ایجاد فضایی برای برقرای ارتباط با اعضا است.
۲- الگویی برای رفتارهای سالم باشید
به عنوان مدیر یا رهبر سازمان، تنها در سخن، از سلامت روان حمایت نکنید؛ بلکه تلاش کنید با انجام رفتارهایی سالم، الگویی برای اعضای تیم باشید تا آن‌ها نیز احساس کنند که می‌توانند مراقبت از خود و حدومرزهای‌شان را در اولویت قرار دهند. برخی از مدیران به حدی متمرکز بر آسایش اعضای تیم‌شان هستند که مراقبت از خودشان را فراموش می‌کنند. به همکاران‌تان اطلاع دهید که در پایان روز و بعد از اتمام ساعات کاری به پیاده‌روی می‌روید، وقت مشاوره دارید یا این‌که می‌خواهید زمانی از روز را به دور از وسایل الکترونیکی به استراحت بپردازید تا به فرسودگی و خستگی مزمن دچار نشوید. آن‌ها از شما الگوبرداری می‌کنند.
۳- آسیب‌پذیری خود را ابراز کنید
یکی از خصوصیات همه‌گیری کرونا، درگیر کردن همه افراد با چالش‌های سلامت روان بود؛ به‌طوری‌که تقریبا همه افراد، سطوح متفاوتی از درد و ناراحتی را تجربه کرده‌اند. بنابراین یکی از راه‌هایی که می‌توان به کمک آن، آسیب ناشی از این تجربه را کاهش داد، این است که همه افراد به ویژه مدیران و افراد رده‌بالای سازمان، تجربیات خود را در کمال صداقت با دیگران به اشتراک بگذارند. به این ترتیب، کارمندان نیز احساس راحتی بیشتری نسبت به مطرح کردن چالش‌های سلامت روان‌شان خواهند داشت. تحقیقات نشان داده که این کار، میزان مشارکت و عملکرد کارکنان را افزایش می‌دهد.
۴- انعطاف‌پذیری به وجود آورده و خودتان هم جزئی از آن باشید
انتظار داشته باشید که وضعیت کسب‌وکار، نیازهای افراد و نیازهای خودتان به طور دائم تغییر کنند. بررسی‌های منظم انجام بدهید. اگر بدانید که قرار است چه چیزی پیش بیاید، می‌توانید هر مشکل یا مسئله‌ای را حل کنید. مکالمه با افراد به شما فرصتی برای حمایت از سلامت روان آن‌ها می‌دهد. منظور از انعطاف‌پذیری فراگیر، برقراری ارتباطات فعال و تعیین هنجارهایی است که به افراد کمک می‌کند حدومرزهای خود را تعیین کرده و از آن‌ها محافظت کنند.
درباره نیازهای کارمندان‌تان فرضیه سازی نکنید، چون نیازهای آن‌ها در طول زمان تغییر خواهد کرد. یک رویکرد شخصی‌سازی شده برای رسیدگی به عوامل استرس‌زایی مثل نگهداری از فرزندان داشته باشید. انعطاف‌پذیری را به صورت فعالانه ایجاد کرده و تا حد امکان بخشنده و واقع‌گرا باشید. بدانید که انعطاف‌پذیری به معنای پایین آوردن سطح انتظارات‌تان نیست. انعطاف‌پذیری حتی در شرایطی با عدم‌قطعیت بالا، می‌تواند به موفقیت تیم کمک کند.
یک راه برای ایجاد انعطاف‌پذیری، اشاره به تجربیات شخصی خودتان است. از اعضای تیم بخواهید که صبور بوده و نسبت به یکدیگر درک متقابل داشته باشند. با اعتماد کردن به کارمندان‌تان، انگیزه آن‌ها را بالا می‌برید؛ مطمئن باشید که آن‌ها نیز به شما تکیه کرده و هرگز فراموش نخواهند کرد که در طول این دوران، با آن‌ها چگونه رفتار کرده‌اید.
۵- بیشتر از آن‌چه که فکر می‌کنید نیاز است، با کارمندان‌تان ارتباط برقرار کنید
تحقیقات نشان داده که ۲۳ درصد از کارمندانی که معتقد بودند مدیرشان به شیوه مناسبی با آن‌ها ارتباط برقرار نمی‌کند، بعد از شیوع کرونا کاهش بیشتری در سطح سلامت روان‌شان را تجربه کرده‌اند. تیم‌تان را از هرگونه تغییر یا به‌روزرسانی در سازمان مطلع کنید. درباره هرگونه تغییر در ساعات کاری یا هنجارهای سازمانی شفاف بوده و با تعیین حجم کاری موردانتظار و اولویت انجام کارها، از استرس افراد کم کنید.
مطمئن باشید که افراد تیم از منابع سلامت روان آگاهی داشته و تشویق‌شان کنید تا از آن‌ها استفاده کنند. بسیاری از کارمندان به علت شرم و خجالت، حاضر به استفاده از خدمات سلامت روان نیستند. بنابراین لازم است تا درباره استفاده از این خدمات درمانی هنجارسازی کنید.
۶- بر روی آموزش افراد، سرمایه‌گذاری کنید
اکنون بیشتر ازهر زمان دیگری نیاز است تا آموزش‌های پیش‌گیرانه و فعالانه درباره بهداشت روان در محیط‌های کاری، برای مدیران، رهبران و تک‌تک افراد در اولویت قرار بگیرد. از آنجایی که هر روزه تعداد بیشتری از کارمندان با مشکلات مربوط به سلامت روان دست و پنجه نرم می‌کنند، از بین بردن احساس شرم اعضای تیم، حذف افسانه‌های رایج و ایجاد مهارت گفت‌وگوی سازنده در افراد، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
۷- روش‌ها و قوانین را اصلاح کنید
برای کاهش استرس در افراد، تا حد امکان در به‌روزرسانی قوانین و سیاست‌های مقابله با ویروس کرونا، سخاوت و انعطاف به خرج دهید. به عنوان مثال، شاید لازم باشد نگاه دقیق‌تری به قوانین و هنجارهای مربوط به ساعت کاری منعطف، مرخصی‌ها، زمان پرداخت حقوق و … داشته باشید. از گزارش‌های ارزیابی عملکرد، به‌صورت سختگیرانه و تنها برای سنجش میزان دستیابی به اهداف استفاده نکنید؛ بلکه آن را فرصتی برای ارائه بازخورد دلسوزانه به افراد و یادگیری آن‌ها تلقی کنید. به طور واضح و شفاف به افراد یادآور شوید که این تغییرات برای حمایت از بهداشت روان آن‌ها اتفاق افتاده است.
۸- سنجش را فراموش نکنید
اطمینان حاصل کردن از مسئولیت‌پذیری افراد، نباید کاری سخت و پیچیده باشد. با استفاده از روش پالس (Pulse Survey) می‌توان متوجه شد که عملکرد افراد در حال حاضر و در طول زمان چگونه خواهد بود. بعد از همه‌گیری کرونا، بسیاری از شرکت‌ها برای شناسایی عوامل استرس‌زا و نیازهای کارمندان‌شان از این روش استفاده کردند. اطلاعات حاصل از این روش را می‌توان در ایجاد برنامه‌های جدید مثل مهارت مدیریت از راه دور برای مدیران، افزایش برنامه‌های حمایت از سلامت کارمندان، افزایش انعطاف‌پذیری و زمان مرخصی افراد، استفاده کرد. این کار تاثیر بسیار مهمی بر ایجاد انگیزه و رشد عملکرد اعضای تیم خواهد داشت.
دیگر بازگشت به روال ثابت و عادی که در گذشته وجود داشت، امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین بهتر است از این فرصت برای ایجاد محیط‌های کاری با بهداشت روان بالا استفاده کنید که وجود آن‌ها همواره و در هر زمانی ضروری خواهد بود.
سخن آخر
همان‌طور که گفته شد انجام کارها به شیوه دورکاری یکی از روندهایی است که پس از شیوع کرونا افزایش یافت. یکی از اقداماتی که مدیران می‌توانند برای کاهش استرس کارمندان‌شان در دوران کرونا انجام بدهند، فراهم کردن بستری مناسب برای دورکاری است. راهکارهای سازمانی ایرانسل با ارائه سرویس‌هایی مانند بسته‌های اینترنت سازمانی و موبایل سازمانی، سعی در تسهیل هرچه بیشتر این فرآیند برای سازمان‌ها دارد.
برای دریافت مشاوره در خصوص این راهکارها می‌توانید به آدرسEB@mtnirancell.ir ایمیل بزنید.
منبع:
https://hbr.org/2020/08/8-ways-managers-can-support-employees-mental-health
نظرات و پیشنهادات